شما بعنوان یک بهره بردار در زمینه نگه داری غلات دارای چند گزینه در ذخیره سازی غله مورد نظر خود هستید. در سالهای گذشته بهترین گزینه ها سیلوهای بتنی بود و شاید تنها گزینه. ولی در دهه های گذشته به موج دوم و نسل جدید سیلوها از جنس استیل بخش عظیمی از بازار را به خود اختصاص داد.البته هنوز هم سیلوهای بتنی و انبارهای مکانیزه نگه داری غلات دارای مشتری های بالقوه خوداست و لی شاید در ایران با توجه به آنکه بخش اعظم صنعت ما توسط تجار اداره میشود و بازگشت سریعتر سرمایه حتی با سود کم از استراتژی های غالب بازار است تمایل برای استفاده از این سیستم ذخیره سازی بسیار خوش اقبال بوده است. البته من به این باور معتقدم که تجارت یک هنر است و همواره بازار و کسب درآمد مهمترین رکن اقتصاد پویاست.
در ایران بیشتر سه نوع سیستم نگه داری غلات رواج دارد:
- سیستم سیلوهای بتنی
- سیستم سیلوی فلزی
- سیستم انبار مکانیزه
در این بحث بعلت اقبال عمومی کم در انبارهای مکانیزه هدف تنها مقایسه سیلوهای بتنی و فلزی و معرفی دقیق تر سیلوهای بتنی برای مشتریان است.
مهترین سوال در مرحله امکان سنجی برگزیدن سیلوی مورد نظر :
کدام سیستم نگه داری مناسب تر است تر است ؟ سیلوی بتنی یا فلزی؟
هر کدام از این سیلوها دارای مزایا و معایبی هستند که با توجه به شرایط بایستی تصمیم گیری صحیح در برگزیدن سیستم نگه داری غلات اتخاذ نمود.
- تمام قطعات سیلوهای فلزی در کارخانه و رعایت کنترل کیفیت دقیق صورت پذیرفته این احتمال آسیب پذیری را در سازه نهایی کاسته است در حالیکه در سیلوی بتنی هنگام بتن ریزی درجا خطای انسانی و عوامل جوی(حرارت , رطوبت و…)سبب کاهش مقاوت و عدم رسیدن به استاندارد مورد نظر خواهند شد.
- قالب بندی لغزان و شاید مدولار از حساسیت پیچیدگی خاصی برخوردار است لذا عدم نظارت صحیح نقش بسیار موثری در کیفیت نهایی سازه دارد.پس جهت اجرای دقیق استاندارها زمان پارامتر تاثیر گذاری در ساخت سیلوی بتنی است لذا یکی از مزایای بسیار مهم در انتخاب سیستم نگه داری برای سرمایه گذار بازگشت سریعتر سرمایه است که با مونتاژ سریعتر و آسان تر سیستم فلزی گزینه خوبی برای خریدار مهیا میشود
- سیلوهای فلزی بسیار منعطف بوده پس رفتار مناسبتری در برابر بارهای جانبی شبیه باد و زلزله دارند.
- سیلوهای بتنی را می توان مرتفع تر احداث کرد لذا در مساحت های کم می توان از این مزیت جهت افزایش ظرفیت نگه داری بهره برد.
- هوا دهی جهت تنظیم دما و جلوگیری از سکون هوا در محیط نگه داری غلات در سیلوهای فلزی بسیار با کیفت تر و آسان تر می باشد.
- هزینه ساخت فنداسیون بعلت سبک تر بودن سیلوهای فلزی کمتر است و گاهی اصلا نیازی به احداث فنداسیون وجود ندارد که سیلو روی خاک می نشیند.
- سیلوهای فلزی پیچ و مهره ای قابلیت دمونتاژ دارند. و می توان در صورت عدم نیاز آنها را بازکرد .در جایی دیگر دوباره مونتاژ کرد.
مراحل طراحی و اجرای سیلوهای فلزی و ماشین آلات مربوطه
فاز اول: امکان سنجی و تعیین میزان ظرفیت و نوع غلات مورد نظر
فاز دوم:طراحی بدنه سیلو و ماشین آلات مربوطه
فاز سوم: طراحی فنداسیون و اسکلت های نگه داری ماشین آلات
مراحل اجرایی یک سیلوی فلزی به شرح زیر است:
- احداث فنداسیون
به قاطعیت می توان مهمترین بخش کار را اجرای فنداسیون دانست.اهمیت اجرای فنداسیون در دو مورد متبلور میشود: نخست در ایجاد بستری مستحکم که دارای نشست آنی و تحکیم (درازمدت در لایه های رسی) مجاز بعلاوه متقارن باشد تا از نشست های نامتقارن که دارای پیامدهای ناگوار برای سازه خواهد پیشگیری شود.
دوم ایجاد سطحی صاف و هم تراز برای نصب استاندارد استیفترهای سیلو. در فنداسیون های دایروی قطر دایره در داخل و بیرون باید دقیق و با تلورانس حداکثر ۳ میلی متر اجرا شود تا نصاب بدنه سیلو بتواند نظم و هارمونی دایره محیطی را حفظ کند. ایجاد دایره نا متقارن در بدنه سیلو توزیع تنش را بحرانی خواهد کرد و سبب تنش ها ی بیشتر در برخی نقاط و تغییر شکل بدنه و شایدسبب شکستن بدنه در اثر فشار دانه ای غلات گردد.
در کارهای اصولی و مهندسی و هنگاهی که طراح فنداسیون و تیم مکانیک سازه و ماشین آلات باهم هماهنگ هستن بولت انکر بولت های باید به صورت قلاب در در آماتور فنداسیون کاشته شوند ولی در صورت عدم اجرا در هنگام ساخت فنداسیون می بایست از کاشت بولت بااستفاده از چسب بتن استفاده نمود. این بولت ها معمولا به صورت گالوانیزه و دارای مقاومت تسلیم ۹۰۰ مگا پاسکال هستند.
آنکر بولت ها در مقابل کشش طراحی میشوند و در عمل لنگرهای وارده به استیفنرها به صورت کشش به فنداسیون منتقل کرده. نیروی عکس العمل در برابرکشش, اصطحکاک جداره بولت است.
نکته ۱: در مواردی که احتمال وجود Up Lift وجود دارد بایستی محل های بیرون زدگی تحت نیروی های کششی با شمع تقویت شود. از راه های دیگر استفاده از میکرو پایل است.
نکته۲: محکم سازی بستر سازه با تراکم استاندارد در همه نقاط جهت یکسان سازی نشست الاستیک و تحکیم بسیار قابل اهمیت است. با توجه وقوع پدیده تحکیم در خاک های ریز دانه اجرای آزمایش مکانیک خاک جهت بررسی لایه های خاک و سطح آب زیر زمینی الزامی است.مهندسین عزیر خطر نشست سیلو را بسیار جدی بگیرند زیرا خسارت سنگینی به بار خواهد داشت.
- نحوه نصب بدنه سیلو های پیچ و مهره ای
۱-اولین مرحله از نصب ,مونتاژ سقف مخروطی است. در این جا باید دایره محیطی توسط پرگار روی فنداسیون به دقت کشیده شود.ابتدا رینگ اول سیلو مونتاژ میگردد سپس باید خورشیدی وسط توسط ستونی موقت نگه داری شود تا A فرم ها به بدنه نصب گردند.سپس شاسی سقف محکم میشود تا پوشش نهایی و فن ها روی آن قرار بگیرند. آماده سازی سقف ها بسیار مهم و زمان بر است پس باید بسیار دقیق و اصولی صورت پذیرد.
۲-دومین مرحله نصب جک های بالا رونده هستند که به بدنه سیلو بسته میشوند و پایه های آنها بایستی در زمین توسط اتصالات مستحکم (مثلا میلگردهای کاشته شده )قرارگیرد. قلاب یا توسط جرثقیل دستی یا توسط سیلندرهای هیدرولیک به سمت بالا حرکت می کنند و پس از تکمیل هر رینگ، قلاب به طبقه پایین تر نصب می شود.
- در انتها پایه استیفنرها توسط بولت به فنداسیون متصل می گردد.
- آب بندی بدنه سیلو و سقف ها
ورق های بدنه و سقف بایستی در محل اتصال با مواد خاصی آب بند شوند
- عایق کاری پایه ستونها (استیفنر)
پایه ها و انتهای سیلویی که روی زمین می نشیند باید در سه مرحله عایق رطوبتی شوند.
ابتدا بدنه داخل سیلو با چسب مخصوص پایه رزینی اندود می شود .ارتفاع اندود حدود ۴۰ سانتی متر کفایت می کند .بعد از خشک شدن معمولا ترک هایی در سطح لایه مشاهده میشود پس لازم است لایه دوم قطعا روی لایه اول بنشیند.
اندود کاری داخلی دارای ۲ حسن است:
الف : جلوگیری از نشت آب
ب: پر کردن خلل و فرج محل اتصال فنداسیون و سیلو که یک مکان مناسب برای رشد آفات غلات خواهد بود. پس با پر کردن این خلل از ایجاد خسارت عظیمی می توان جلوگیری کرد.
- عایق کاری و درز بندی صحیح درز های اجرایی
تونل های زیر سیلوها همواره در معرض نفوذ آب هستند. در هنگام ساخت دیوار های بتنی حتما باید درزهای اجرایی با مواد ارتجایی عایق پر شود که توامان عملکرد جلوگیری از نفوذ آب و ایجاد یک جسم الاستیک در درز دیوارها جهت تنش های حرارتی بتن را تامین کند. البته پر واضح است که پشت دیوارها تماس مستقیم با خاک دارد حتما باید عایق رطوبتی شود.
